فاطمه الزهرا

شباهت‌های حضرت زهرا و حضرت مهدی سلام الله علیهما با یکدیگر

بعد از آن تلاشى که حضرت زهراسلام الله علیها براى هدایت مردم و برگرداندن ولایت به حضرت على علیه السلام کرد، و مورد بى مهرى و ستم قرار گرفت، از مردم فاصله گرفت و در خانه مشغول عزادارى و گریه بر فقدان پدر شد، امّا این بار هم مورد بى لطفى قرار گرفت و جمعى از بزرگان به حضور امیرالمؤمنین علىعلیه السلام آمدند و عرض کردند:

فاطمه سلام الله علیها شب و روز گریه مى کند. شب از گریه آن حضرت خواب نداریم و روز براى ما آرامش نیست تا بتوانیم به امور معاش خود بپردازیم. ما از تو تقاضا مى کنیم که به آن حضرت بگویى، یا شب گریه کند و روز آرام باشد و یا روز گریه کند و شب آرام باشد.

حضرت على علیه السلام نزد فاطمه سلام الله علیها رفت و او را هم چنان گریان دید. کمى که آرام گرفت، به او فرمود: «از من تقاضا کردند که شما، یا شب گریه کنى یا روز». فاطمه سلام الله علیها گفت: «من به زودى از میان آنان مى روم. دست از گریه ام برنمى دارم تا به پدرم ملحق شوم».

سپس حضرت على علیه السلام براى فاطمه سلام الله علیها سرپناهى به نام «بیت الأحزان» دورتر از خانه‌هاى مردم در قبرستان بقیع ساخت.

فاطمه سلام الله علیها هر روز صبح حسن و حسین علیه السلام را در پیش روى خود به سوى بقیع روانه مى کرد و گریان به بیت الأحزان مى رفت. وقتى که شب فرا مى رسید، حضرت على علیه السلام نزد او مى آمد و همراه آن حضرت به خانه مراجعت مى کرد.⁽⁴⁷⁾

امام صادق علیه السلام مى فرماید: «هر روز از مدینه خارج مى شد و کنار قبرهاى شهیدان مشغول گریه بود»⁽⁴⁸⁾.

و بر مردانتان خشمناکم»⁽⁴⁹⁾.

ب) دورى حضرت مهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف) از مردم و ستمگران:

حضرت مهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف) از هنگام ولادت، از مردم و به ویژه ستمگران، مخفى بود. در آغاز ولادت، بعضى به صورت محدود مى توانستند خدمت آن حضرت برسند. این محدودیت، در زمان غیبت صغرى بیش تر شد و در زمان غیبت کبرى به اوج خود رسید و از مردم دورى مى فرمود.

«إذا غضب الله تبارک و تعالى على خلقه، نحّانا عن جوارهم.

هنگامى که خداى تبارک و تعالى بر مردمان خشمگین شود، ما را از مجاورت آنان دور مى سازد⁽⁵¹⁾.

نمى بینند، او در موسم حج حاضر مى شود و مردم را مى بیند اما مردم او را نمى بینند.⁽⁵⁴⁾

خود حضرت مهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در توقیع شریف به شیخ مفید مى فرماید:

اگر چه ما در مکان دور دستى زندگى مى کنیم، مکانى که از خانه‌هاى ستمگران به دور است، به جهت مصلحتى که خداوند براى ما و شیعیان ما دیده در این دورى، امّا ما از خبرهاى شما آگاه هستیم⁽⁵⁵⁾....

پدرم امام عسکرى علیه السلام با من پیمان بسته که در کنار گروهى که مورد غضب و نفرین خداوند قرار گرفتند، زندگى نکنم و به من دستور داده که تنها در کوه‌هایى که عبور از آن دشوار است و زمین‌هاى ویران، مسکن گزینم⁽⁵⁶⁾....

Let's block ads! (Why?)

شباهت‌های حضرت زهرا و حضرت مهدی سلام الله علیهما با یکدیگر

8. بیعت کسى بر آن دو بزرگوار نیست و از کسى تقیّه نمى کنند⁽⁴¹⁾

بودند، امّا بعضى از معصومان چنین بیعتى بر گردن نداشتند.

الف) بیعت و تقیه نکردن حضرت زهراسلام الله علیها :

دشمنان، پس از غصب خلافت، سعى کردند از همه مردم، به ویژه صحابه خاصّ پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم خاصّه خاندان رسالت (حضرت على و حضرت زهراعلیه السلام ) براى خود بیعت بگیرند تا افکار عمومى را به خود جلب کنند، ولى حضرت زهرا سلام الله علیها ، همه مصیبت‌ها را تحمل کرد و تا زنده بود، با غاصبان حکومت بیعت نکرد، بلکه براى بازگرداندن خلافت به مسیر اصلى اش، مبارزه نمود و حتى مانع بیعت حضرت على علیه السلام شد.⁽⁴²⁾

ب) نبودن بیعت احدى از ستمگران بر گردن حضرت مهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و تقیّه نکردن آن حضرت:

پیشوایان معصوم ما، اگر با کسى پیمان مى بستند، (گر چه از روى مصلحت و تقیه)، به آن پاى بند بودند. بهترین گواه، این است که امام حسین علیه السلام تا زمانى که معاویه زنده بود، به خاطر احترام به صلح برادرش قیام نکرد. حضرت مهدى ( عجل الله تعالی فرجه الشریف) به دلیل این که براى ریشه کن کردن ستم و ستمگران آفریده شده است و اگر ظاهر و آشکار بود، سکوتش به معناى رضا به ستمگرى ستمگران و ترک نبرد با آنان بود (گرچه از روى تقیّه) در پس پرده غیبت به سر مى برد تا بیعت کسى بر گردنش نباشد. همین، یکى از علل غیبت آن حضرت شمرده شده است.

....إنَّ القائم منّا إذا قام لم یکن لأحد فی عنقه بیعة فلذلک تخفى ولادته و تغیب شخصه.⁽⁴³⁾

مخفى مى شود و از دیده‌ها پنهان مى شود.

إنّه لم یکن لأحد من آبائی علیه السلام إلاّ و قد وقعت فی عنقه بیعة لطاغیة زمانه و إنّى أخرج حین أخرج و لابیعة لأحد من الطواغیت فی عنقی.⁽⁴⁴⁾

سرکشى بر گردنم نیست. در زمان آن حضرت تقیه اى در کار نیست:

حضرت على علیه السلام در تفسیر آیه شریفه «وعد الله الذین ءامنوا منکم وعملوا الصالحات لیستخلفنّهم⁽⁴⁵⁾...» فرمود:

در امن و امان مرا بپرستند، بدون هیچ ترس و واهمه اى، و نیاز به تقیّه احساس نکنند. این آیه، در حق قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) نازل شده است. منظور از «کسانى که ایمان آورده اند»، در این آیه، پیشوایان معصوم علیه السلام هستند.⁽⁴⁶⁾

Let's block ads! (Why?)

شباهت‌های حضرت زهرا و حضرت مهدی سلام الله علیهما با یکدیگر

7ـ عنایت حضرت زهرا و حضرت مهدی علیهما السلام به زائران حسین علیه السلام

الف) عنایت حضرت زهرا سلام الله علیها به زائران حسین علیه السلام :

یکى از ویژگى‌هاى حضرت زهراسلام الله علیها این است که به زائران فرزند شهیدش امام حسین علیه السلام عنایت ویژه اى دارد. هنگامى که آنان به زیارت امام حسین علیه السلام مى روند، حضرت زهرا سلام الله علیها حاضر مى شود و براى آنان طلب آمرزش و دعا مى کند.

روایات متعددى بر این مطلب دلالت مى کند. برخى از آن‌ها را به شرح زیر است:

1. امام صادق علیه السلام مى فرماید:

إنُّ فاطمة بنت محمد، تحضر لزوّار قبر ابنها الحسین فَتَستغفُر لَهُم ذُنُوبَهُم.⁽³⁶⁾

حضرت حسین علیه السلام حاضر مى شود، سپس براى گناهان آنان طلب آمرزش مى کند.

2. امام صادق علیه السلام به معاویه بن وَهَب فرمودند:

زیارت حسین علیه السلام را ترک مکن! آیا دوست دارى که خدا، تو را در زمره کسانى ببیند که حضرت رسول و على و فاطمه و ائمه علیهم السلام در حقشان دعا مى کنند؟⁽³⁷⁾

3. سلیمان اعمش مى گوید:

در کوفه، شب جمعه اى نزد شیخى بودم. به او گفتم: درباره زیارت امام حسین علیه السلام چه مى گویى؟» گفت: «بدعت است و هر بدعتى، گمراهى است و هر صاحب گمراهى در آتش است». ناراحت شدم و رفتم.

نیمه‌هاى شب آمدم، درِ خانه او را زدم. همسرش گفت: «او به زیارت امام حسین علیه السلام رفته است».

سلیمان مى گوید: من هم به طرف حرم امام حسین علیه السلام رفتم. وقتى داخل حرم شریف شدم، دیدم شیخ در حالى که به سجده افتاده، گریه و ناله مى کند و از خداوند طلب مغفرت و توبه مى کند. بعد از مدّتى طولانى سرش را بلند کرد. گفتم: «اى شیخ! دیروز آن جمله را گفتى، پس الان چه گونه به زیارتش آمدى؟» گفت: اى سلیمان! مرا سرزنش نکن! دیشب، در خواب...، شترى از نور دیدم که کجاوه اى از نور، بر روى آن شتر بود و داخل آن دو خانم بودند. گفتم: «این دو خانم بزرگوار کى اند؟» گفت: «یکى، حضرت خدیجه سلام الله علیها و دیگرى حضرت سیدة النساء فاطمة زهرا سلام الله علیها است.». گفتم: «این جمع به کجا مى روند؟» گفت: «به زیارت حسین که در کربلا از روى ظلم شهید شد، مى روند».

به آن هودج نگاه کردم. دیدم اوراقى از آن به پایین مى ریزد. پرسیدم: «این اوراق مکتوب چیست؟» گفت: «در این ورق‌ها نوشته شده هر کس در شب جمعه، به زیارت قبر حسین علیه السلام بیاید، از آتش جهنم ایمن خواهد بود»⁽³⁸⁾.

منبرى‌ها جریان سلیمان اعمش را مى گویند. آیا این حدیث صحیح است»؟ فرمود: «آرى، راست و صحیح است». گفتم: «سیدنا! صحیح است که مى گویند: هر کس زیارت کند حسین علیه السلام را در شب جمعه، براى او امان است»؟ فرمود: «آرى، والله!» و اشک از چشمان مبارکش جارى شد و گریست.⁽³⁹⁾

ب) عنایت حضرت مهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف) به زائران حسین علیه السلام :

قضایاى زیادى بر این مطلب دلالت دارد. یکى از آن‌ها، قضیّه معروف جعفر نعل بند است که مرحوم نهاوندى آورده است.⁽⁴⁰⁾

Let's block ads! (Why?)

شباهت‌های حضرت زهرا و حضرت مهدی سلام الله علیهما با یکدیگر

5- مظلومیت حضرت زهراسلام الله علیها و حضرت مهدى(عجل الله تعالی فرجه الشریف)

الف) ستم دیدگى حضرت زهراسلام الله علیها :

در زیارت آن حضرت مى خوانیم: «السلام علیک أیتها المعصومة المظلومة⁽¹⁷⁾؛ سلام بر تو اى پاک ستمدیده».

و «اللهم صل... و صلّ على البتول....المظلومة المقهورة»⁽¹⁸⁾.

امیر مؤمنان على علیه السلام در ترسیم مظلومیّت همسرش مى فرماید:

إنَّ فاطمة بنت رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم لم تزل مظلومة، من حقها ممنوعة....⁽¹⁹⁾

فاطمه، دختر پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم ، همواره ستم دیده بوده و از حق خود محروم شد.

ب) او (عج) ستمدیده است:

امیر مؤمنان على علیه السلام در ترسیم مظلومیت و غربت فرزندش مهدى (عج) مى فرماید: «صاحب هذا الأمر الشریدُ الطریدُ الفریدُ الوحید⁽²⁰⁾؛ صاحب این امر، همان رانده شده دور شده یگانه و تنها است».

در حدیث دیگرى حضرت على علیه السلام تصریح مى کند به این که او غریب است:

سیأتى الله بقوم یُحِبُّهُم و یُحِبُّونَهُ و یَملِکُ مَن هو بینهم غریب....⁽²¹⁾

کسى که در میان آنان غریب است، بر آنان حکومت مى کند.

امام کاظم علیه السلام مى فرماید: «هو الطرید الوحید الغریب⁽²²⁾؛ او، همان رانده شده یکه و تنهاى غریب است».

حضرت، به حدّى مظلوم است که امام باقر علیه السلام مى فرماید: «اگر او را مى شناختند، او را تکه تکه مى کردند»⁽²³⁾.

همانند اذیت و آزارهایى که بر پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم پیش آمد، بر ایشان نیز وارد مى آید و بلکه بیش تر.⁽²⁴⁾

مى گردند.⁽²⁵⁾

فرزندش را مظلوم معرفى مى کند.

مرحوم میرجهانى مى گفت:

در عالم رؤیا، مادر مظلومم حضرت فاطمه صدیقه سلام الله علیها را دیدم و ایشان سه بیت شعر فارسى خواند، وقتى بیدار شدم فقط یک بیت را به یاد داشتم و آن بیت این گونه است:

و بالأخره خود حضرت مهدى (عج) خود را مظلوم ترین فرد عالم معرفى مى کند.

حجة الاسلام حاج سیّد اسماعیل شرفى مى گوید:

به عتبات مقدّسه مشرف شده بودم و در حرم مطهر حضرت سید الشهداء علیه السلام مشغول زیارت بودم. چون دعاى زائرین در قسمت بالا سر حرم مطهر امام حسین علیه السلام مستجاب است، در آن جا از خداوند خواستم مرا به محضر مبارک مولایم حضرت مهدى،ارواحنافداه، مشرف گرداند و دیدگانم را به جمال بى مثال آن بزرگوار روشن کند.

مشغول زیارت بودم که ناگهان خورشید جهان تاب جمالش ظاهر شد. گرچه در آن هنگام، حضرتش را نشناختم، ولى شدیدا مجذوب آن بزرگوار شدم. پس از سلام، از ایشان پرسیدم: «شما کیستید؟». آقا فرمود: «من، مظلوم ترین فرد عالم هستم.»! من، متوجّه نشدم و با خود گفتم: «شاید ایشان از علماى بزرگ نجف هستند و چون مردم به ایشان گرایش پیدا نکرده اند، خود را مظلوم ترین فرد عالم مى داند». در این هنگام، ناگهان متوجّه شدم که کسى در کنارم نیست. این جا بود که فهمیدم، مظلوم ترین فرد عالم، کسى جز امام زمان، أرواحنا فداه، نیست و من نعمت حضور آن بزرگوار را زود از دست دادم.⁽²⁷⁾

بیایید با هم، این دو مظلوم را از مظلومیت بیرون بیاوریم.

Let's block ads! (Why?)

شباهت‌های حضرت زهرا و حضرت مهدی سلام الله علیهما با یکدیگر

4- حضرت زهرا سلام الله علیها و حضرت مهدى (عج) شفیع مؤمنان در قیامتند.

الف) حضرت زهراسلام الله علیها شفیع روز قیامت است:

روایات دلالت کننده بر مقام شفاعت زهراسلام الله علیها متعدد هستند⁽¹²⁾. در این جا، به برخى از آن‌ها اشاره مى شود.

پیامبر اکرمصلی الله علیه وآله وسلم فرمود:

اى فاطمه! بشارت باد بر تو! نزد خداوند مقام محمودى دارى. در آن مقام، براى دوستداران و شیعیان خودت، شفاعت مى کنى و شفاعت تو پذیرفته مى شود.⁽¹³⁾

بلال بن حمامة مى گوید:

یک روز پیامبر اکرمصلی الله علیه وآله وسلم بر ما وارد شد در حالى که نور صورتش مثل ماه درخشان بود و خوش حال بود. عبدالرحمان بن عوف عرض کرد: «اى رسول خدا! این نور چیست»!؟ فرمود: «از طرف خداوند، بشارتى در مورد برادرم و پسر عمویم (على «ع») و دخترم آمد که به واسطه آن دو، مردان و زنان امّتم از آتش جهنم نجات پیدا مى کنند».⁽¹⁴⁾

شفاعت براى مادر شماست».⁽¹⁵⁾

ب) حضرت مهدى (عج) هم شفیع روز قیامت است:

در حدیثى، امیر مومنان على علیه السلام و جابر بن عبدالله انصارى از رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم نقل مى کنند که پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم مقامات ائمه علیه السلام را در روز قیامت بیان فرمود. مقام حضرت مهدى (عج) را این گونه بیان مى فرماید: امام مهدى (عج)، شفیع مؤمنان در روز قیامت است؛ چرا که اذن شفاعت، از طرف خداوند داده نمى شود مگر به کسى که خداوند بخواهد و به آن راضى باشد.⁽¹⁶⁾

Let's block ads! (Why?)

رابطه شب قدر و ولایت چیست؛ زیرا می‌گویند شب قدر ارتباط تنگاتنگی با امام زمان (عج) دارد؟ در جایی خواندم که امام صادق (علیه السلام) فرمود: حقیقت شب قدر، حضرت زهرا (علیهاالسلام) است؛ آیا این سخن درست است و اگر درست است، معنایش چیست؟[1]

یکی از مسائل پر رمز و راز در مجموعه علوم و معارف الهی، مسئله «شب قدر» است. نخست گفتنی است، شب قدر، ظرف نزول قرآن است: «إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیلَةِ الْقَدْرِ»[2]. اما این چه نوع ظرفی است؟ بین عموم مردم مشهور است که «شب قدر» ظرف زمان است. طبق این بیان، شب قدر، به معنای پاره‌‌‌ای از زمان (شب) است که در آن، قرآن از عالم بالا به دنیا نازل گشته است و به دلیل اهمیت این نزول و مسائل جنبی و یا عوامل زمینه ساز آن- که از درک ما انسان‌ها فراتر است- خداوند می‌فرماید: «وَ ما أَدْراک ما لَیلَةُ الْقَدْرِ»[3]؛ «چه چیزی تو را آگاه کرد که شب قدر چیست؟» و «لَیلَةُ الْقَدْرِ خَیرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ»[4]؛ «شب قدر، از هزار ماه بهتر است». عبادتی که در این شب انجام می‌شود، بهتر از هر عبادتی است که انسان آنها را در طول هزار ماه انجام می‌دهد و نیز: «تَنَزَّلُ الْمَلائِکةُ وَ الرُّوحُ فِیها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ کلِّ أَمْرٍ»[5]؛ «در این شب فرشتگان و روح به اذن پروردگارشان فرود می‌آیند و با خود مقدرات همه امور را فرود می‌آورند» و «سَلامٌ هِی حَتَّی مَطْلَعِ الْفَجْرِ»[6]؛ «این شب [یکسره ] تا طلوع فجر سلام و سلامتی است».

اما اگر «ظرفیت» مطرح در آیه را منحصر در ظرف زمان نکنیم و بگوییم ظرف زمان، پایین ترین مرحله از مراحل ظرفیت است؛ آن گاه به این می‌رسیم که شب قدر، حقیقتی است که قرآن در آن نازل شده و با توجه به لیاقت و قابلیتش، حقیقت قرآن را از عالم بالا دریافت کرده و آن را در وجود خود، جای داده است و بدین ترتیب وجودش، ظرف قرآن شده است. البته مراد از ظرف و محل و امثال این تعابیر، مکان مادی نیست و نمی‌تواند باشد؛ زیرا حقیقت قرآن از سنخ امور مادی نیست تا ظرف و مکانی شبیه به ظروف و مکان‌های مادی داشته باشد؛ بلکه محل نزول قرآن و ظرف آن، باید از سنخ «معنی» و امور معنوی باشد تا بتوان، ظرفیت آن را نسبت به یک حقیقت معنوی پذیرفت و از آن توجیه معقولی ارائه کرد. در اینجا سه نکته باید روشن شود:

یکم. بدانیم که ظرف و مظروف مادی، هیچ گاه با هم متحد نمی‌شوند. برای مثال آب که مظروف و کوزه ظرف است، تا ابد اگر این نسبت را حفظ کنند، نه کوزه آب می‌شود و نه آب کوزه و همین طور است در دیگر موارد از انواع ظرف‌ها و مظروف‌های مادی. اما در امور معنوی این گونه نیست؛ ظرف معنوی حقیقتی است که پذیرای امور معنوی و دریافت کننده حقایق ملکوتی است. این حقیقت، با آنچه می‌پذیرد و قبول می‌کند، وحدت یافته و یکی می‌شود. بنابراین حقیقتی که محل نزول قرآن است و حقایق آن را قبول کرده و ظرف قرآن شده است، با آن یکی می‌شود و قرآن ناطق می‌گردد.

دوم. بدانیم حقیقتی که بر اثر قبول قرآن، عین آن می‌شود، کسی جز انسان کامل- که مظهر جمیع اسمای حسنای حق و آینه تمام نمای خداوند است- نیست. در رأس همه افرادی که مصداق عنوان یاد شده هستند، وجود نازنین حضرت محمد (صلی الله علیه وآله) است و پس از ایشان شایسته ترین و نزدیک ترین افراد به مقام ایشان، امام علی (علیه السلام) است و همین طور پس از ایشان فرزندشان حسن بن علی (علیه السلام) تا برسیم به زمان ما. لیلة القدری که در این زمان، ظرف قرآن است و حقایق آن در او جاری می‌شود، حضرت حجة بن الحسن المهدی (عج) است. ما از این بزرگان و امامان بر حق، به قرآن ناطق تعبیر می‌کنیم؛ همان طور که مالک اشتر وقتی که دید مردم نادان، فریب عمرو عاص و معاویه را خورده و به کاغذ پاره‌های سر نیزه چشم دوخته اند؛ فرمود: شما قرآن ناطق (علی) را رها کرده و به این کاغذها چشم دوخته و دل خوش کرده اید! مراعات این کاغذها را می‌کنید؛ ولی اصل قرآن و حقیقت آن را- که در علی (علیه السلام) تجسّم یافته- رها کرده و حرمت نمی‌نهید!

امام باقر (علیه السلام) می‌فرماید: «امام علی (علیه السلام) در حضور امام حسن و امام حسین (علیهاالسلام)، سوره قدر را تلاوت کرد. حضرت حسین (علیه السلام) خطاب به پدر گفت:‌‌‌ای پدر! این سوره را با حلاوت مخصوصی تلاوت می‌فرمایید. حضرت فرمود: فرزندم! زمانی که سوره قدر نازل شد، جدت رسول خدا (صلی الله علیه وآله) کسی را پی من فرستاد؛ سپس این سوره را برای من تلاوت کرد و با دست بر کتف راست من زد و فرمود:‌‌‌ای برادر و وصی من!‌‌‌ای کسی که پس از من ولی این امتی! این سوره پس از من، از آن تو و پس از تو، از آن دو فرزندانت حسن و حسین است. از برای آن نوری است که در قلب تو و اوصیای تو تا مطلع فجر قائم آل محمد (صلی الله علیه وآله) ساطع است»[7].

براساس روایتی خداوند به رسولش (صلی الله علیه وآله) فرمود: «سوره قدر را تلاوت کن که این سوره نسبت (شناسنامه) تو و نسبت اهل بیت تو تا روز قیامت است». [8]

اگر کسی بگوید: چرا امام صادق (علیه السلام) شب قدر را بر جده اش فاطمه (علیهاالسلام) اطلاق کرده؛ در حالی که طبق بیان مزبور شب قدر بودن، به ایشان اختصاص ندارد؛ بلکه هر انسان کاملی می‌تواند مصداق آن باشد؟

در جواب گوییم: اولًا از دیدگاه منطقی، اثبات چیزی نفی غیر آن را نمی‌کند؛ یعنی، اگر بگوییم «شب قدر، فاطمه است»، منافاتی با لیله القدر بودن دیگر مصادیق ندارد. ثانیاً در میان افرادی که مصداق شب قدرند، برای فاطمه (علیهاالسلام) امتیازی است که برای هیچ کس آن ویژگی وجود ندارد و آن عبارت از این است که آن حضرت، علاوه بر آنکه خود مصداق لیله القدر است، پدر، همسر و یازده فرزندش همه مصادیق شب قدرند. از این رو حضرت فاطمه (علیهاالسلام) همانند شمع جمعی است که دیگران، دور او را گرفته اند و جا دارد که از ایشان به صورت برجسته و عنوان «شب قدر» یاد شود.

سوم. بدانیم چرا از انسان کامل به شب قدر تعبیر شده است؟ لفظ «لیلة» به معنای شب است و خصوصیت شب خفا و ناپیدایی آن است. شب فانی و منفعل محض است و از خود چیزی ندارد. قدر هم به معنای عظمت، قدرت و فضیلت است و انسان کامل از آن رو که فانی در خداوند است، فانی در حقیقتی است که عین عظمت و قدرت و فضیلت است. از آن جهت که خود است، هیچ است و از آن جهت که نمود آن حقیقت است، همه چیز است؛ پس از او به شب قدر تعبیر شده است. انسان کامل آینه تمام نمای جمال خداوند، خلیفه و وجه اللّه است. مظهر «بِکلِّ شَی ءٍ عَلِیمٌ»[9] و «عَلی کلِّ شَی ءٍ قَدِیرٌ»[10] است. مصداق «وَ ما رَمَیتَ إِذْ رَمَیتَ وَ لکنَّ اللَّهَ رَمی»[11] است. انسان کامل حقیقتی است که بیعت با او بیعت با خدا است: «إِنَّ الَّذِینَ یبایعُونَک إِنَّما یبایعُونَ اللَّهَ»[12].

همچنین دوستی یا دشمنی با او، دوستی یا دشمنی با خداوند است: «و مَن احبَّکم فقد احَبَّ اللّه و مَن ابغضکم فقد ابغضَ اللّه»[13]. از این حقیقت بزرگ، به شب قدر یاد می‌شود:

«عن ابی عبدالله علیه السلام قال: انا انزلنا فی لیلة القدر؛ «اللیلة»، فاطمة و «القدر»، الله فمن عرف فاطمة حق معرفتها فقد ادرک لیلة القدر»[14]؛

«امام صادق (علیه السلام) می‌فرماید: «لیلة، فاطمه و قدر، اللّه است. هر کس به درستی فاطمه را شناخت، شب قدر را درک کرده است».

البته شب قدر را خدای او و خود «لیله القدر» می‌شناسد و بس؛ اما دیگران به مقدار استعداد و لیاقتشان می‌توانند با برخی از اوصاف و خصوصیات شب قدر- آن هم با هدایت و ارشاد خود او- آشنا شوند. در برخی از روایات آمده است: رسول خدا (صلی الله علیه وآله) خطاب به امام علی (علیه السلام) می‌فرماید: «کسی خدا را نشناخت، جز من و تو و کسی مرا نشناخت، جز خدا و تو و تو را نیز کسی نشناخت، جز خدا و من». بنابراین شناخت شب قدر- که همان انسان کامل است- با شناخت خداوند رابطه تنگاتنگی دارد و همان طور که نمی‌توان به حقیقت خداوند و کنه ذات او پی برد، نمی‌توان به حقیقت شب قدر و کنه ذات او دست یافت.

در نیابد حال پخته هیچ خام

پس سخن کوتاه باید والسلام

می‌توان شب قدر را به دو نوع حقیقی و زمانی تقسیم کرد و گفت: لیلة القدر حقیقی، وجود طیبه انسان کامل است که دعا و ظرف قرآن؛ بلکه قرآن ناطق است.

از این رو در هر زمان برای آن، بیش از یک مصداق قابل تصوّر نیست. به عبارت دیگر امام زمان هر عصری، مصداق شب قدر آن دوران است و نظیر ندارد و دومی‌برایش متصور نیست. امام رضا (علیه السلام) می‌فرماید:

«الامام واحد دهره و لا یدانیه احد و لا یعادله عالم و لا یوجد منه بدلًا و لا له مثل و لا نظیر»[15]؛

«امام یگانه دهر خویش است و کسی نمی‌تواند تا با او انباز گردد. امام کسی است که هیچ دانشمندی به پایه او نمی‌رسد و احدی نمی‌تواند جایگزین وی شود. امام کسی است که مثل و نظیری برایش متصور نیست». این همان شب قدر حقیقی است.

نتیجه گیری

از آنچه گفته شد، روشن می‌شود که لیلة القدر سه گونه است:

1- شب قدر حقیقی که تعدّد بردار نیست و در هر عصر و زمانی فقط یک مصداق دارد.

2- شب قدر زمانی واقعی که آن هم در هر سال یک زمان خاص است و قابل تعدد و توسعه نیست.

3- شب قدر زمانی اعتباری که با توجه به اختلاف آفاق، قابل توسعه و حتی تعدد است.

باید دانست که درک شب قدر در هر مرتبه ای، تلاش متناسب با خود را می‌طلبد. اگر لیله القدر را همان امام زمان و حجت خدا معنا کنیم، درک آن در کنار پیروی از خدا و پیامبرش میسور است. انسان مؤمن با جهاد و تلاش، می‌تواند در افق شب قدر حقیقی قرار گیرد؛ چنان که پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) در حق سلمان فارسی فرمود: «السلمان منا اهل البیت»[16]. قرآن کریم هم می‌فرماید: «وَ الَّذِینَ جاهَدُوا فِینا لَنَهْدِینَّهُمْ سُبُلَنا وَ إِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ»[17]؛ «و کسانی که در راه ما کوشیده اند، به یقین راه‌های خود را بر آنان می‌نمایانیم و در حقیقت خدا با نیکوکاران است».

اگر شب قدر را زمانی واقعی معنا کنیم- که تعدد بردار و قابل توسعه نباشد- در این صورت درک آن، در کنار پاسداری از شب‌های رمضان میسور است؛ به طوری که با احیای شب‌های متعدد، اطمینان به درک شب قدر حاصل آید و اگر در کنار آن معانی، شب قدر زمانی اعتباری را هم قابل قبول دانستیم. در آن صورت، ما به وظیفه خود در پاسداری از شب قدر احتمالی عمل می‌کنیم، و با امید به رحمت گسترده خداوند متعال؛ انتظار می‌رود که پروردگار مهربان از سر لطف و محبت تمامی‌آن برکات شب قدر حقیقی و واقعی را- که برای احیاگرانش که با نیت درک آن سر بندگی فرود آورده اند- نازل می‌فرماید؛ نصیب ما نیز بگرداند.

پی نوشت:

--------------------------------------------------------------------------------

[1]. جهت تهیه پاسخ این پرسش از نوشته جناب حجه الاسلام والمسلمین حسین رمضانی استفاده شده است.

[2]. قدر 97، آیه 1-

[3]. همان، آیه 2-

[4]. همان، آیه 3-

[5]. همان، آیه 4-

[6]. همان، آیه 5-

[7]. تفسیر برهان، ج 4، ص 487-

[8]. علل الشرایع، ج 2، ص 316-

[9]. بقره 2، آیه 29-

[10]. همان، آیه 20

[11]. انفال 8، آیه 17-

[12]. فتح 48، آیه 10-

[13]. مفاتیح الجنان، زیارت جامعه کبیره.

[14]. بحارالانوار، ج 43، ( مؤسسة الوفاء، ناشر الوفاء بیروت، الطبعة الثانیة).

[15]. اصول کافی، کتاب حجت، ج 1، ص 201-

[16]. بحار، ج 108، ص 285-

نقل از پایگاه اطلاع رسانی حوزه

Let's block ads! (Why?)

شباهت‌های حضرت زهرا و حضرت مهدی سلام الله علیهما با یکدیگر

3- سخن گفتن حضرت زهراسلام الله علیها و حضرت مهدى(عج) در شکم مادر

الف) حضرت زهراسلام الله علیها با مادر سخن مى گوید:

امام صادق علیه السلام مى فرماید:

«وقتى حضرت خدیجه سلام الله علیها با پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم ازدواج کرد، زنان مکه از او کناره گیرى کردند، (و او تنها شد) تا این که به حضرت زهرا سلام الله علیها باردار شد. در آن زمان بود که فاطمه، با او سخن مى گفت و از او مى خواست که صبر کند.⁽¹⁰⁾

ب) سخن گفتن حضرت مهدى(عج) در شکم مادر:

حضرت حکیمه خاتون، وقتى قضیّه شب تولّد را نقل مى کند، مى گوید:

امام عسکرى علیه السلام فرمود: «سوره قدر را بر نرجس خاتون بخوان.». شروع کردم به خواندن سوره قدر. پس آن طفل، در شکم نرجس خاتون، با من همراهى مى کرد و مى خواند آن چه من مى خواندم و بر من سلامى کرد. من ترسیدم.

امام، صدا زد: «اى عمه! از قدرت الهى تعجب نکن، که حق تعالى کودکان ما را به حکمت گویا مى گرداند و ما را در بزرگى، در زمین، حجت خود مى گرداند⁽¹¹⁾».

Let's block ads! (Why?)

شباهت‌های حضرت زهرا و حضرت مهدی سلام الله علیهما با یکدیگر

2- حضرت زهرا سلام الله علیها خیرة الأحرار و سیدة النساء، مادر حضرت مهدى (عج) خیرة الإماء و

جابر جعفى مى گوید:

از امام باقر علیه السلام شنیدم که فرمود: عمر بن خطاب به امیرالمؤمنین علیه السلام عرض کرد: «اسم مهدى علیه السلام چیست؟». حضرت فرمود: «رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم از من تعهّد گرفتند که نام او را بیان نکنم تا خداوند، به او، اجازه قیام بدهد».

عمر گفت: «پس اوصاف او را بگو». حضرت فرمود: «او، جوانى است میانه، صورتش بسیار زیبا، با موهاى زیبایى که بر شانه‌هایش مى رسد و نور صورتش بر سیاهى محاسن و موهاى سرش غلبه دارد».

آن گاه حضرت فرمود: «پدرم فداى فرزند بهترین کنیزان⁽⁶⁾».

عبدالرحیم قیصر مى گوید: به امام باقر علیه السلام عرض کردم: «این جمله امیرمؤمنان علیه السلام : "بأبی ابن خیرة الإماء" آیا منظور، فاطمه است»؟ حضرت فرمود: «همانا فاطمه بهترین و برگزیده زنان آزاده است⁽⁷⁾».

یخفى على الناس ولادته...⁽⁸⁾؛ آن، فرزند سرور کنیزان است که تولدش بر مردم مخفى مى ماند».

امام صادق علیه السلام با معرفى حضرت مهدى (عج) مى فرماید:

هو الخامس من ولد ابنی موسى ذالک ابن سیدة الإماء....⁽⁹⁾

او، پنجمین امام پس از پسرم موسى کاظم است. او، فرزند سرور کنیزان است.

بنابرآن چه گفتیم، حضرت زهراسلام الله علیها خیرة الأحرار و حضرت نرجس خاتونسلام الله علیها خیرة الإماء و سیدة الإماء است.

Let's block ads! (Why?)

شباهت‌های حضرت زهرا و حضرت مهدی سلام الله علیهما با یکدیگر

1- حضرت زهرا سلام الله علیها نور اهل آسمان و حضرت مهدى (عج) نور اهل زمین است

الف) حضرت زهرا سلام الله علیها نور اهل آسمان است

در بخشى از یک حدیث طولانى و زیبا، پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم فرمود:

ثم أظلمت المشارق و المغارب، فشکت الملائکة إلى الله تعالى أنْ یکشف عنهم تلک الظلمة. فتکلم الله جلّ جلالُه کلمةً فخلق منها روحا ثُمّ تکلَّم بکلمةٍ فخلق من تلک الکلمة نورا، فأضاءت النور إلى تلک الروح و أقامها مقامَ العرش فزهرت المشارق و المغارب فهی فاطمة الزهراء و لذالک سمیت الزهراء لأنَّ نورها زهرت به السماوات.⁽¹⁾

چون به واسطه نور او، آسمان‌ها روشن شد.

ب) حضرت مهدى (عج) نور اهل زمین است

مفضل بن عمر مى گوید:

از امام صادق علیه السلام شنیدم که فرمود: «ربّ الأرض» در آیه «وأشرقت الأرض بنور ربّها»⁽²⁾ یعنى امام الارض «مراد امام زمین است.» پرسیدم: «وقتى حضرت خروج کند چه مى شود؟».

فرمود: «در آن روز، مردم، از نور خورشید و ماه، بى نیاز مى شوند و به نور امام علیه السلام اکتفا مى کنند.⁽³⁾

خورشید و ماه بى نیاز مى شوند.⁽⁴⁾

دلیل این مطلب، روایتى است که باز خود مفضل بن عمر از امام صادق علیه السلام نقل مى کند که فرمود:

إذا قائمنا قام، أشرقت الأرض بنور ربّها و استغنى العباد عن ضوء الشمس و ذهبت الظلمة....⁽⁵⁾

خورشید بى نیاز مى شوند و ظلمت به طور کلى از بین مى رود.

Let's block ads! (Why?)

...

میدونم که راز شهادته این اشکا
رنگ خدا میگیرم من با تسبیحات‌حضرت زهرا
الحمدلله که نوکرتم الحمدلله که مادرمی
الحمدلله که از بچگیام مادر سایه روی سرمی
صلی الله علیک یا فاطمه صلی الله علیک یا فاطمه

...

دانلود

Let's block ads! (Why?)